Thành phố Phủ Lý,
tỉnh Hà Nam nằm ở vị trí cửa ngõ phía Nam Hà Nội, là thành phố ngã ba
sông hợp lại bao gồm sông Đáy, sông Nhuệ và sông Châu Giang. Nơi đây không chỉ
có phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp với núi non trùng điệp, sông nước hữu tình,
mà còn là nơi bắt nguồn của nhiều món ngon Bắc Bộ.
Cá kho
làng Vũ Đại
Cá kho làng Vũ Đại
là một món đặc sản nổi tiếng của Hà Nam với hương vị độc đáo không hề giống với
bất kì món cá kho nào khác. Trước đây, cá kho làng Vũ Đại được chọn làm món
tiến Vua, song hiện tại món ăn này đã trở nên phổ biến hơn và ai cũng có thể
thưởng thức.
Cá kho làng Vũ Đại
sử dụng nguyên liệu chính là cá trắm đen; thịt ba chỉ và các gia vị đồng quê
như riềng củ, gừng, ớt, chanh, hành củ, muối hạt, đường, nước cốt cua đồng,
nước mắm, nước hầm xương, nước dừa… Nồi kho phải là nồi đất, để giữ nhiệt
và giữ được vị mặn mòi của hương vị quê hương.
Để món ăn đạt được
hương vị chuẩn nhất thì kho phải mất 13 – 14 tiếng. Cá kho thành phẩm có màu
nâu cánh gián bắt mắt, xương cá mềm nhừ, thịt cá chắc, thơm ngon, không còn mùi
tanh và gia vị thấm đều.
Bánh cuốn
chả Phủ Lý
Bánh cuốn Phủ Lý
là một trong những món ăn không thể bởi lỡ khi đến Hà Nam. Bánh cuốn nơi đây
được làm từ những nguyên liệu đặc trưng như bột gạo tẻ, mộc nhĩ, hành khô,..
Gạo phải lựa chọn gạo tám xoan thuộc loại ngon để cho chất lượng bánh tốt nhất.
Hành phi vàng ươm, thơm lừng được rắc lên trên, vô cùng kích thích vị giác.
So với các loại
bánh cuốn ở những địa phương khác, bánh cuốn Phủ Lý thường không có nhân thịt,
đồ ăn dùng kèm cũng không phải là chả lụa hay chả quế. Thay vào đó, thực khách
sẽ thưởng thức bánh cuốn với chả thịt nướng. Những miếng chả thịt nướng được
làm từ thịt ba chỉ lợn tươi, thái mỏng, sau đó ướp gia vị cho đậm đà và xiên
vào những que tre đặt trên những bếp than hoa đang cháy đỏ để nướng.
Bát nước chấm có
đầy đủ các nguyên liệu và nóng hổi, có thể kèm theo đu đủ xanh thái lát mỏng,
hòa với vị chua chua của giấm, vị cay cay của ớt, và vị nồng thơm của tỏi.
Bánh đa cá
rô đồng
Bánh đa cá rô đồng
Phủ Lý không thể lẫn vào đâu được bởi hương vị đặc trưng riêng. Nước dùng bánh
đa ninh từ xương cá rô đồng đã được khử sạch mùi tanh bằng bí quyết riêng nên
ngọt lịm, thơm lừng. Cá rô được sơ chế rồi rim cho ngấm gia vị. Người bán
sau đó sẽ xếp cá lên giữa bát bánh đa, xung quanh là rau cải thái nhỏ đã chín
rồi chan nước dùng lên trên.
Một bát bánh đa cá
rô đồng Phủ Lý là sự tổng hòa của hương vị thịt cá rô tươi, ngon, béo ngậy
quyện vào với mùi thơm, vị đắng ngọt của rau cải canh, kết hợp cùng những sợi
bánh đa mềm dai dai, thơm thơm mùi gạo, tạo nên vị ngọt thanh, thơm ngon khó
cưỡng.
Thịt dê
núi
Vùng núi đá Thanh
Liêm và Kim Bảng có thịt dê núi được chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng
và trở thành món ngon của Hà Nam được nhiều du khách ưa thích. Dê núi được nuôi
thả tự nhiên, ăn lá rừng và chạy nhảy trên núi quanh năm nên thịt chắc, ngọt và
không hôi.
Người dân địa
phương muốn thưởng thức thịt dê núi thường tìm đến quán dê Lâm Thụ ở Thị trấn
Quế, Kim Bảng, Hà Nam. Đây là quán ăn lâu đời, có thực đơn phong phú với nhiều
món như dê tái chanh, dê nướng, dê xào lăn, dê quay, cháo thịt dê đậu xanh…
Thông thường,
khách đến quán chỉ cần gọi “dê bảy món” rồi báo số người ăn là quán sẽ tự lên
đồ phục vụ theo thực đơn đúng 7 món thơm ngon.
Chim to
dần
Chim to dần cũng
là một đặc sản Hà Nam nức tiếng gần xa. Đây là tên gọi chung của những món ăn
được chế biến từ các loại chim khác nhau từ chim sẻ; chim bồ câu; chim ngói;
chim tu hú; chim le le cho đến cò, sâm cầm, vịt trời…
Mặc dù hiện nay đã
có nhiều quán “chim to dần” được mở ra trên phạm vi cả nước nhưng chỉ ở khu vực
đường Biên Hòa, xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng là nơi có những quán chim ngon nức
tiếng và giữ được hương vị riêng.