Trên mảnh đất hình chữ S có thể kể đến rất nhiều thương hiệu bánh cuốn nổi tiếng như: bánh cuốn Thanh Trì, bánh cuốn Cao Bằng, bánh cuốn trứng Lạng Sơn, bánh cuốn Hưng Yên, bánh cuốn chả mực Hạ Long - Quảng Ninh, bánh cuốn tôm Thái Bình… Mỗi loại bánh cuốn có những nét đặc trưng, hương vị khác nhau. Nếu đến Hà Nam, bạn sẽ có dịp món bánh cuốn Phủ Lý – với những miếng thịt nướng vàng ruộm tuốt ra từ xiên chả còn nóng hổi và bánh cuốn trắng tinh, thơm mùi gạo, mềm, mỏng tang, dai, dùng cùng với hành phi thơm nức. Bánh cuốn Phủ Lý chính là đặc sản của vùng đất chiêm trũng Hà Nam – một món ăn ngon hấp dẫn khiến thực khách khó quên.
Bánh cuốn Phủ Lý - đặc sản của vùng đất chiêm trũng
Bánh cuốn Phủ Lý tuy tráng không được mỏng, nhiều nhân mộc nhĩ cùng với hành phi, khi ăn không hay dùng chung với giò hay trứng trần như bánh cuốn Cao Bằng, nhưng nó được ăn kết hợp với chả nướng, các loại rau thơm cùng nước chấm nóng và các loại gia vị, khiến món ăn trở nên khác biệt hẳn so với các loại bánh cuốn khác.
Nguyên liệu làm bánh cuốn Phủ Lý nhìn chung cũng giống các vùng miền khác, đều là bột gạo tẻ. Người làm bánh phải lựa chọn loại gạo ngon để khi làm ra, bánh có độ dẻo, mịn, có thể cán thật mỏng trên tấm vải căng bên mép nồi lúc nào cũng nóng hơi. Người làm bánh cuốn đẹp, đạt yêu cầu cảm quan phải là người có tay nghề, thành thạo các thao tác từ láng bột đến gạt, lật, gỡ lớp bánh mỏng ra khỏi nồi sao cho không bị rách, không bị gấp lại và xếp lần lượt lên nhau, tạo thành một tệp. Khi ăn, người bán hàng sẽ lật từng lớp lá bánh một cách khéo léo, nhấp vào hũ hành khô phi mỡ vàng, rồi cắt ra thành miếng vừa ăn. Những miếng bánh óng ả, thơm gạo, thơm hành mỡ đến là hấp dẫn.
Bánh tráng ăn không bị ngấy như các thương hiệu bánh cuốn khác
Bánh cuốn Phủ Lý còn có sự khác biệt với các loại bánh khác là thường không dùng nóng mà bánh đã được tráng sẵn và để nguội. Tuy vậy vẫn tạo được sự khác biệt và điểm nhấn của loại bánh cuốn này, đó chính là nhờ ăn kèm với chả nóng. Điều này khiến món ăn càng trở nên hấp dẫn vào những ngày đông lạnh giá.
Chả để ăn chung với bánh cuốn Phủ Lý được làm từ thịt lợn ba chỉ, thái mỏng, sau khi ướp nước mắm cùng một số gia vị khác, chả được xiên vào những que tre rồi được nướng trên than hoa đang cháy đỏ. Nướng chả phải thật khéo léo, vừa quạt lửa vừa đảo chả thật đều để các rìa ngoài của miếng thịt se lại nhưng vẫn có độ mềm, không bị khô mà mùi hương thì toả ra thơm phức.
Ăn kèm với chả nướng nóng hổi là nét đặc trưng của bánh cuốn Phủ Lý
Ngoài dùng với chả nóng thì bánh cuốn Phủ Lý còn dùng cùng với nước chấm nóng. Món nước chấm cũng được pha chế một cách cầu kỳ, sau đó đun nóng lên để ăn với bánh cuốn để nguội, khiến món ăn luôn nóng hổi, thơm ngon.
Khi thưởng thức món bánh cuốn Phủ Lý, thực khách gắp chả nướng chín thả vào nước chấm âm ấm ngọt thanh, dầm trong đó là đu đủ thái lát mỏng, giòn hòa với tỏi, ớt, chua chua, ngọt ngọt thấm vị. Thịt nướng thơm ngậy, dưa góp đu đủ chua giòn, nước chấm nóng cùng bánh cuốn quyện vào nhau tạo thành món ăn đặc trưng khó tả. Ngoài ra có thể dùng bánh cuốn kèm với các loại rau quen thuộc như xà lách, kinh giới, rau mùi, giá đỗ, hoa chuối thái rối (nếu không có hoa chuối thì được thay bằng những đọt chuối non thái mỏng), vài quả sung xanh … Các loại rau này càng tô điểm thêm nét đặc trưng của món bánh cuốn đặc sản nơi đây.
Bánh cuốn Phủ Lý không thể thiếu nước chấm nóng và các loại rau thơm ăn kèm
Khi thưởng thức món bánh cuốn Phủ Lý, thực khách sẽ thấy ngạc nhiên bởi sự kết hợp hoàn hảo của độ giòn từ dưa góp, vị mềm thơm của bánh cuốn, sự béo ngậy của thịt ba chỉ nướng, chút chua cay mặn ngọt của nước mắm nóng kèm với vị chát của sung xanh. Sự kết hợp hoàn hảo đó khiến mỗi độ đông về, nhất là những lúc thời tiết lạnh giá như những ngày này, càng khiến hương vị của món bánh cuốn Phủ Lý cứ lan toả, làm cho thực khách khi đã đi xa càng mong có dịp ghé qua để thưởng thức lại món đặc sản mà bình dị này.